Г1алг1ачун гимн! (Гимн ингуша!)

К 70 летию депортации.

Г1алг1ачун гимн! (Гимн ингуша!)

В середине прошлого столетия у балкарцев, ингушей, карачайцев, калмыков, чеченцев и других народов государство отняло 13 лет жизни. Отняло у народов веками накопленный ими жизненный опыт. Отняло 13 лет, каждый из которых для этих народов оказался протяженностью в столетие…
Репрессированных народов лишили всего, чем живет человек на земле – кроме воздуха и солнца. Лишили бы и того, если бы это было в силах государства-злодея. В результате народы-спецпереселенцы даже в наши дни, спустя семь десятилетии после возвращения в родные пенаты, испытывают невосполнимые духовно-нравственные потери тех 13 лет нечеловеческого, дьявольски-циничного злодейства государства. Лишь инстинкт самосохранения, неискоренимая любовь к родине, осознание собственного бессилия перед лицом злобствующей государственной силы позволили им, народам-спецпереселенцам, выжить. Но выжили они ценою неимоверных и невосполнимых потерь: человеческих жизней, потерь веры в государство, потерь духовных и нравственных…
Советское государство – вершитель зла над народами-переселенцами перестало существовать более четверти века тому назад. Но зло, посеянное им, не искоренено и государством российским, современным. Тревожным набатом неизбывного чувства справедливости звучит и по сей день в сознание каждого ингуша беззаконие, продолжающееся на уровне государства с 1944 года, беззаконие, осознанно и целенаправленно приумноженное государством и осетинскими палачами в 1992 году.
Обо всем об этом «Гимн ингуша» ( на ингушском языке), предлагаемый пользователями сайта «И.А. Максимум».
Прочитавший это предисловие, думается, заинтересуется и содержанием данного гимна, а значит, найдет и способ перевести его на свой язык.

Г1алг1ачун гимн

Хьа низ теабац Наьначе г1аьрахоех лорае! Хьа низ теабац б1аьшаренашка хьа лаьтташка, хьа лоамашка яькха б1арг лийкхача моастаг1ашта духьала латта.
Г1алг1а, хьа къам цхьанна а хана чухь дийбадац тахан ше долчул совнаг1а. Сувнаш санна болча г1алг1ай кхалнаьха бехкаг1а хиннадац из – цара-м массаза а баьб Даьхе лорае болата дегаш дола к1антий, ноахаленаш кердаяха Дала хьийха мехкарий. Х1аьта а кхыча къамий санна дебалга хиннадац хьа къаман. Ц1аккха а къарлургбоацаш, Даьхенцарча безамо къонахчaл-денал совдоахаш кхувш хиннаб хьа к1антий. Хьа къам дунен т1а кхеллача денз хьа вежарий вахарах баьхаб шой дукхалца хьа къамал дуккха а т1ех хиннача моастаг1чо; кхалнах а вахарах тийдаб, шой мохк моастаг1чох лорабе даим а т1ем т1а лаьттача къонахий метта, вахара дукъ шой я1ан т1а хьат1аийдарах, лайнача балаша. Маьржа я1-кха, Г1алг1а, эзараш шерий д1оахалчухь фийле теялла сатем этта шин-кхаь ноахален д1оаххал а зама енаяц-кха хьога! Даимленчухь, эза латта 1адсаькх сана, дувладенна хиннад хьа вахар – г1аьрахоша маьршача вахара чам ца бовзийташ.
Цудухьа яьй 1а уж т1ема в1овнаш: шой з1ог1алаш морхашка кхоачаш йола; шоай г1овнаш фурал-1ала мехкарий эздийча дег1амашта тара лесташ йола; цар бовхьашт1ара сегача багай сердал цхьан шахьачура д1ахо латтача шахьарчу гуш хинна; моастаг1чун кхерам т1абеча, хьай къам цхьатарра оарцаг1даккха хоам беш хина в1овнаш-г1апаш!
Алхха цхьа са мара Дала денна воацача сага кхоачам бар-кха, хьа къамо замай д1оахалачухь лайна бала дагалаьцача, хьа Дог даьтт1а д1адаха…
Паччахьалкхе паччахьалкхен моастаг1чох лораеш хьа беррига вежарий шоай синош д1адала кийча болаш т1ем т1а латтача хана, мехках даьккхад хьа къам: къама ца байзача мехка шелало, моцало, лазараша, хьай Даьхенах йолча г1айг1ано д1адихьад хьа аха къаман вахар: берий, берех болча истий, къоаной, т1ехье хьакхолла арг1а йолча к1антий а, мехкарий а. Х1аьта хьа мохк х1иречун дас х1иречунна совг1ата белар. Иштта д1адахад, х1ара доаг1а шу б1аьшералла хьона ханна, кхойтта шу…
Бакъда, Далла гарга а, адамленна гарга а хьай дагара 1обиллабац 1а хьай Наьна Мохк! Хьога ха енаяц из бицбаь! Цудухьа хьо Даьла дикаца хьай мехках кхийра. Бакъда, й1аьхъяланзар, Г1алг1а, хьа дега г1озал – паччахьалкхен низаца, х1иречун х1илланца юха а хьай аха мехках даьккхад хьа ах къам: агачу даьда бераш-малейкаш хьона Дала хьарам яьча хьакхарчашта дуадеш, къонахий херхашца тедаш, къоаной кортош хьокхаш т1а хувшадеш, сийдолча кхалнаьха ноакхош дерзандохаш…
Цу хана денз, Г1алг1а, дукхаг1а зама д1аяхай 1а сибарег1а яьккхачул: маьлха а, лаьттан а даьй кашамаш т1а а ваха, текъа хьа таро йоацаш; 1а хьай вежарий лирх1а к1иллой хьа ц1еношка бахаш; цу к1иллоша хьа даьй хиннача кадашчура шой даар дуаш, шой масса малараш мелаш; хьа метта поартал т1а б1ехача наьха б1еха т1ехье кхолла паччахьалкхено аьттув а бенна…
Т1аккха малув хьо, Г1алг1а? Шеко яц, хьо турпал ва! – хьо низо эшаваьв, бакъда ийшавац денал-къонахчал ца тоъаша-м. Моастаг1чо ц1аккха а парг1ата витавац хьо, бакъда, даьй ц1ийца, ноаной шурийца, ноахаленгара ноахаленга доалаш, хьадена къаман эздел доадаьдац 1а!
Х1аьта малув эздий вар? Сога-м оалалац эздий вар малув. Эздий воацар малув ала-м хьожаргвар со: эздий вац Даьй бицбаьр; эздий вац къунахчалах вехар, моастаг1 мел воаккха, мел низ болаш хиларах; эздий вац мискачунна г1о ца даьр; эздий вац кхалсага сий доадаьр, ший къаман тIаккхаьчар дицдаьр; Даьймохк дега чура 1обилла лахьтанчу вижар; делха бер дайча, дог ца ч1аьхкар; Даьймохк бахьан ший са д1адала кийча воацар…
Г1алг1а, сона магац цу тайпарча, саг эздий веш долча сий долча оамалех хьо кхийнавац ала! Цудухьа ва хьо турпал! Амма цхьаькха-м да: могаргдий-хьох хьона дог-к1аьда хила, моастаг1чун гешт де? Ца моге а бац хьа-м, Г1алг1а, бехк, саг сага гешт деш хила веза Дала хьога яхе а…
Т1аккха а ала лов: хаций моастаг1чоа хьа турпалча дего замай д1оахала чухь Дала а, вахаро а хьона беннача кхетамо хьо вутаргвоцилга Даьймохк бицбаь? Ца ха а тарлу. Эздийчоа мара, турпала денал долчоа мара даимленчухь дага лоаттабергбац ший Даьймохк!
Х1аьта хьо, Г1алг1а, варгвац-кх, нах махьшаре лахккалца, хьайна Дала а, Даьша а деннача деналах! Долче, цкъа мичча хана а, дунен иразе кхочаргъя хьа т1ехе. Даьла дикага сатийса а ца 1еш, хьо д1аг1ерте – керара са д1адаххалца! Хьо варг а вац, Г1алг1а, д1а ца г1ийртача – хье эздий воландаь, эзделах вохар кхераш хьай даьша хьо хьакхелландаь!
Сий долаж халда сий долчун вахар!
Сий долаж халда сий долчун валар!

Со а ва Г1алг1а

Магомед-Рашид Плиев

Добавить комментарий

Ваш e-mail не будет опубликован. Обязательные поля помечены *

Можно использовать следующие HTML-теги и атрибуты: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <strike> <strong>